Những thông tin cần biết về Đăng ký hiến xác

---

Hàng trăm năm qua, đã rất nhiều người tình nguyện hiến tặng thi thể của họ sau khi qua đời cho y học. “Khi sống, làm việc cống hiến cho đời; khi chết, phục vụ cho khoa học”. Đó là một hành động vừa cao cả vừa nhân văn, thể hiện tình yêu và tinh thần trách nhiệm với thế hệ sau của mình, khi mà bằng những hiểu biết cùng kỹ năng thu được từ học tập, nghiên cứu trên các thi thể, thầy thuốc có cơ hội nâng cao hiệu quả chẩn đoán, điều trị hoặc dự phòng bệnh tật, cho những người còn sống.

Các trường đại học y-dược, trong đó có Bộ môn Giải phẫu trường Đại học Y Hà Nội sẵn sàng đón nhận, bảo quản và sử dụng những thi thể được hiến tặng vào việc đào tạo và nghiên cứu y học. Cụ thể, chúng tôi xin cung cấp một số thông tin liên quan đến tình nguyện hiến thi thể như sau:

Những ai có thể hiến thi thể cho y học?

• Tất cả mọi người từ 18 tuổi trở lên có trạng thái tinh thần khoẻ mạnh.
• Trong trường hợp người đã khuất chưa làm đơn tự nguyện hiến xác trước đó, thân nhân có thể đại diện người đã khuất để thực hiện ý nguyện trước khi qua đời của họ về hiến thi thể cho y học.

Trình tự và thủ tục đăng ký hiến thi thể như thế nào?

• Hồ sơ đăng ký được gửi trực tiếp ở Bộ môn Giải phẫu Trường ĐH Y Hà Nội, 48 Tăng Bạt Hổ, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội hoặc thư gửi qua đường bưu điện tới địa chỉ này.

• Hồ sơ gồm:

1. Một Đơn tự nguyện hiến xác
2. Một bản sao Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu (Không cần có xác nhận của chính quyền).
3. Một ảnh kích thước 3×4 cm hoặc 4×6 cm

• Bộ phận tiếp nhận thông tin ĐKHX của Bộ môn sẽ phản hồi qua việc gửi đến người đăng ký Thẻ Đăng ký hiến xác. Thẻ Đăng ký hiến xác sẽ được gửi đến người đăng ký hiến xác ngay sau khi đơn vị in tiếp nhận số lượng người đăng ký thích hợp và tiến hành in (thời gian này tuỳ thuộc vào số lượng người đến đăng ký hiến xác ở Bộ môn Giải phẫu. Ngoài ra, Trường ĐH Y Hà Nội chưa có đơn vị chuyên trách xử lý thủ tục hành chính cho việc hiến xác, nhân viên Bộ môn Giải phẫu cần phải tiê thời gian cho những công việc phải làm ngay (như giảng dạy và nghiên cứu khoa học). Do đó, kính mong người đăng ký hiến xác chấp nhận chờ đợi một thời gian trước khi thẻ Đăng ký hiến xác đến tay quý vị, dù đã nhận thẻ hay chưa, hồ sơ của quý vị đã được chúng tôi tiếp nhận và lưu trữ.

• Người đã đăng ký hiến thi thể có thể làm Đơn huỷ đăng ký tự nguyện hiến xác khi thay đổi ý định và gửi về cho Bộ môn qua đường bưu điện hoặc trực tiếp.

Những trường hợp chúng tôi không thể tiếp nhận thi thể hiến:

• Thi thể của người chết vì tự tử.

• Thi thể có vết thương trầm trọng dạng dập nát.

• Thi thể người qua đời có một trong các bệnh lý sau: lao, nhiễm HIV, bệnh dịch đang lưu hành.

• Thi thể của người đã qua đời quá 24 giờ tính tới thời điểm chúng tôi có thể tiếp nhận về Bộ môn Giải phẫu.

Thủ tục tiếp nhận thi thể hiến:

• Một khi người hiến thi thể qua đời, bằng cách sớm nhất có thể, xin thân nhân báo cho Bộ môn Giải phẫu qua số điện thoại 0343-23-48-48 hoặc 098-256-2986 để cùng thống nhất kế hoạch vận chuyển-tiếp nhận. Việc tiếp nhận thi thể sẽ diễn ra sau khi gia đình hoàn tất các nghi thức vĩnh biệt người quá cố. Thi hài đặt ở đâu, chúng tôi sẽ có mặt phúng viếng và tiếp nhận ở đó.

• Chúng tôi không thể tổ chức nghi thức tang lễ tại trường Đại học Y Hà Nội. Thay vào đó là một Lễ Tiếp nhận thi thể hiến trong khoảng 30-45 phút.

• Trong trường hợp thi thể đã được đưa về đến Trường Đại học Y Hà Nội nhưng thân nhân thay đổi ý định, muốn nhận lại thi thể để an táng, xin liên lạc ngay với Bộ môn Giải phẫu, trước khi chúng tôi tiến hành các thủ tục xử lý để bảo quản thi thể (Xin xem mục 5). Thân nhân phải hoàn trả trường Đại học Y Hà Nội các chi phí liên quan đến vận chuyển thi thể, đồng thời tự túc phương án đưa thi thể về nhà.

• Những thủ tục liên quan tới vấn đề hiến thi thể và tiếp nhận thi thể tương đối đơn giản. Tuy nhiên, chúng tôi chỉ có thể tiếp nhận thi thể của người hiến khi tất cả thân nhân của họ không phản đối. (Việc này, trong lúc người hiến còn khoẻ mạnh và tỉnh táo, chúng tôi hy vọng quý vị có thể thuyết phục được mọi thành viên trong gia đình hiểu và thống nhất với nguyện vọng cuối cùng của quý vị).

Thi thể được bảo quản, sử dụng, và an táng như thế nào?

• Sau khi thi thể được đưa về đến Bộ môn Giải phẫu Trường đại học Y Hà Nội, chúng tôi sẽ tiến hành xử lý và bảo quản thi thể để phục vụ giảng dạy và nghiên cứu khoa học.

• Giảng dạy và nghiên cứu khoa học trên thi thể thường được thực hiện như sau (tóm lược): phẫu tích các vùng cơ thể, thị phạm cho sinh viên/học viên hiểu về cấu tạo của cơ thể người; huấn luyện phẫu tích và phẫu thuật; thử nghiệm, ứng dụng các kỹ thuật y khoa mới để phục vụ người bệnh,… Trong trường hợp người hiến có ý nguyện hiến hoàn toàn thi thể cho Trường Đại học Y Hà Nội (xin lưu ý mục này trong đơn đăng ký tự nguyện hiến xác), chúng tôi có thể giữ lại xương hoặc tách rời các phần chi thể để bảo quản lâu dài, phục vụ công tác giảng dạy.

• Sau quá trình giảng dạy và nghiên cứu khoa học trên thi thể (trong ít nhất 5 năm), Bộ môn sẽ lên kế hoạch an táng. Bởi đã qua xử lý hoá chất để bảo quản trong thời gian dài, thi thể cần phải được hoả táng. Chúng tôi sẽ mời thân nhân người hiến tham dự lễ tri ân và an táng thi thể, sau đó bàn giao tro cốt của người quá cố cho gia đình. Nhà trường có nghĩa vụ và chính sách hỗ trợ gia đình trong việc an táng cho người hiến. Ngoài ra, người hiến hoặc thân nhân có thể yêu cầu chúng tôi an táng tro cốt tại nghĩa trang chung của trường tại An Lạc Viên, Cẩm Phả, Quảng Ninh.

• Thời gian Trường Đại học Y Hà Nội tổ chức lễ tri ân và an táng cho thi thể hiến là cuối tháng 11 hàng năm.

• Vì lý do nhân đạo và tâm lý, bởi giảng dạy và nghiên cứu y học trên thi thể đòi hỏi phải bộc lộ các vùng cơ thể bằng phẫu tích, Bộ môn sẽ không cho phép thân nhân tiếp xúc với thi thể kể từ thời điểm thực hiện các quy trình xử lý và bảo quản.

Hiến thi thể là việc làm hoàn toàn tự nguyện.

• Theo Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006, hiến xác là việc làm hoàn toàn tự nguyện, vì vậy hiện nay chưa có chế độ, chính sách bồi dưỡng về mặt vật chất cũng như quyền lợi cho người hiến và thân nhân.

• Sau khi qua đời, người hiến thi thể được truy tặng Kỷ niệm chương Vì sức khoẻ nhân dân của Nhà nước.

Việc đăng ký hiến xác cùng lúc với đăng ký hiến mô và bộ phận cơ thể sau khi qua đời không mâu thuẫn với nhau. Khi nhận được thông tin về người đăng ký hiến qua đời, chúng tôi sẽ xác nhận việc người hiến có ý nguyện hiến mô và bộ phận cơ thể hay không. Nếu có, chúng tôi sẽ thông báo Trung tâm Điều phối Ghép tạng quốc gia để họ thực hiện các quy trình liên quan đến ghép tạng trước khi tiếp nhận thi thể và tiến hành xử lý, bảo quản.

Chúng tôi kính mong quý Ông/Bà hoàn toàn hiểu, và xin chân thành cảm ơn thiện ý của Ông/Bà. Kính chúc Ông/Bà sức khoẻ, sống lâu và thực hiện trọn vẹn những nguyện vọng tốt đẹp của đời mình.

ĐỜI NGƯỜI HỮU HẠN, SỰ SỐNG VÔ BIÊN

Những điều chưa rõ Quý vị vui lòng gửi câu hỏi cho chúng tôi ở ô bên dưới. Xin cảm ơn!